تحلیل تفسیری سیر نزول آیات حجاب

Authors

  • بیاتی, مهدی حوزه علمیه قم
  • شریفی, محمد دانشگاه مازندران
  • ملامیرزائی, محمدحسین حوزه علمیه قم
Abstract:

حجاب، با وجود اهمیّت بسیارش، در اسلام اصالت ندارد؛ بلکه امر اصیل، عفاف و خودکنترلی است؛ زیرا اگر عفاف نباشد حجاب نیز کارکرد خود را از دست خواهد داد. نتیجه این پژوهش گویای این است که مهندسیِ تحقّق حجاب در جامعه، مبتنی بر نظریه حریم جنسی است که  بر اساس آن، همّت اصلی بر ایجاد حریم حداکثری بین دو جنسِ زن و مرد، در تمامیِ ساحت‌‌های زندگی می‌باشد که در هر ساحتی حریمی متناسب با آن و براساس اقتضاء و واقعیت‌‌های زندگیِ بشری تعریف می‌شود که حجاب شرعی یکی از همین حریم‌‌‌ها برای ساحتِ تعاملات اجتماعی در فضای اختلاط است. خدای متعال در این سیر نزول، نظام هنجاری‌ای را شکل می‌دهد که ازجمله مهمترین شاخصه‌هایش، ارزش بودنِ ارتباطِ حداقلی با جنس مخالف به‌عنوان یک گزاره ایده‌آل است و حجاب در این ساختار هنجاری، تنها قطعه‌ای از پازل است و خودِ آن محوریت ندارد. عقبه این ساختار هنجاری مبتنی بر تحکیم روحیه عفّت‌مئابی است. التزام عملی به این ساختارِ هنجاری باید از طبقه حاکم بر جامعه شروع شود تا سایر اقشار مردم نیز خود را ملتزم بدانند و رویکرد آن کاملاً فرهنگی و به‌دور از تنش‌‌های امنیتی باشد و در مدلِ مهندسی اسلام در امر حجاب، مردان به‌عنوان سرپرست خانواده‌‌ها مسئول مدیریّت و نظارت بر این مهم هستند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

دگراندیشان عرب و اسباب نزول آیات حجاب

در این نوشتار قرائت های دگراندیشان عرب و استواری این قرائت ها بر اسباب نزول آیات حجاب به بحث و بررسی گذاشته شده است.  در متون تفسیری، روایی و تاریخی شیعه و اهل سنت هفت سبب نزول برای آیه پنجاه و سوم سوره احزاب آمده است. جابری، مرنیسی و عشماوی بر اساس اسباب نزول آیه شریفه، حجاب در عبارت «فسئلوهن من وراء حجاب» (احزاب/53) را حجاب اصطلاحی نمی شناسند و حکم حجاب را ویژه همسران پیامبر (ص) می دانند و از...

full text

تأثیر شأن نزول در برداشت‌های فقهی- تفسیری از آیات ازدواج

از جمله تحقیقات مؤثر در زمینۀ شأن نزول و فقه، بررسی تأثیر شأن نزول آیات قرآن در برداشت‌های فقهی است. نگارنده در این مقاله به دنبال آن است که به بررسی تأثیر شأن نزول در برداشت‌های فقهی در محدودۀ آیات ازدواج از دیدگاه فریقین بپردازد.  شأن نزول می‌تواند مصادیق احکام کلی در آیات را مشخص نماید. از جملۀ تأثیرات شأن نزول در برداشت‌های فقهی عبارت است از: درک تناسب میان احکام موجود در آیات قرآن، تبیین ...

full text

نهادینه‌سازی فرهنگ نماز بر اساس سیر نزول آیات

از جمله موضوعاتی که از اولین سوره نازل شده بر پیامبر تا اواخر نزول آیات پیوسته به آن پرداخته شده بحث نماز است. قرآن برپایی نماز را یکی از صفات مؤمنان برمی‌شمرد. با توجه به مشرک بودن مردم عربستان، آیات باید هماهنگ با حال مخاطبانش به ترتیبی نازل می‌شد که بتواند بیشترین تأثیر را بگذارد و به صورت یک فرهنگ نهادینه شود. این پرسش مطرح است که قرآن برای نهادینه ساختن نماز چه شیوه‌ای را به کار برده و چگو...

full text

بررسی دیدگاههای تفسیری آیات حجاب و مجرمانه بودن عدم رعایت حجاب شرعی

پوشش شرعی یا حجاب یکی از احکام الهی است؛ آیات و روایات بسیاری به اهمیت و وجوب پوشش شرعی برای مکلفین در برابر نامحرم اشاره دارند.ایات حجاب که در پنج مرحله نازل شده است یکی از اساسی ترین موضوعات اخلاقی، فقهی و اعتقادی را تبیین می کند، باید پذیرفت مراعات یا عدم مراعات پوشش اسلامی، سهم بسزایی در سلامت یا انحطاط افراد جامعه اسلامی دارد، ولی سوگمندانه این واجب الهی امروز دستخوش طعن ها، انتقادات و کژف...

full text

چیستی حجاب اسلامی معناشناسی حجاب از منظر آیات حجاب

واژه حجاب در لغت معانی مختلفی دارد که پرده، حایل، مانع و تحت پوشش لباس واقع شدن از جمله آنها است و در اصطلاح، عبارت است از پوشش خاصی که سر و گردن و قسمت برآمدگی‌های اندام زن را می‌پوشاند و نیز زیورآلات او را طبق موازین اسلامی، مستور می‌دارد، چیزی که در جهت تقویت عفت، پارسایی انسان و تربیت جامعه بر مبنای وَحیانی تأکید دارد و سعادت‌مندی و کمال انسان‌ها منوط به پای‌بندی و رعایت آن است. هم‌چنین به ا...

full text

قرائت‌های نو از آیات حجاب

این نوشتار با هدف عرضه قرائت های نو از آیات حجاب و نقد و بررسی آنها به سامان رسیده است. قرائت محمد عابد الجابری، محمد شحرور، محمد سعید القدال، محمد سعید العشماوی، عبدالفتّاح عبدالقادر و احمد عقیله، در این پژوهش عرضه شده است. مستندات اصلی این دگراندیشان در قرائت های نو عبارتند از: 1- عرف و عادت عرب جاهلی 2- علت حکم 3- واژگان و جملات آیات 4- اسباب نزول 5- آیات قرآن مجموع آیاتی که در این نوشتار به ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 36

pages  83- 102

publication date 2019-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023